Vì sao không nên dùng răng cắn thử bạc? Phân tích khoa học về rủi ro và các phương pháp kiểm tra an toàn

Câu trả lời ngắn gọn nhất là: Đừng bao giờ cắn bạc. Men răng của chúng ta (có độ cứng Mohs khoảng 5) cứng hơn bạc (chỉ khoảng 2,5 đến 3) rất nhiều. Việc này chắc chắn sẽ làm hỏng món đồ và còn có nguy cơ làm mẻ răng của bạn.¹²

Mục lục

Quan trọng hơn, đây là một cách thử hoàn toàn sai. Nó không thể phát hiện được hàng giả tinh vi, vốn có lõi kim loại khác và chỉ mạ bạc bên ngoài. Thay vào đó, bạn hãy dùng các cách an toàn hơn. Ví dụ như tìm dấu xác nhận (hallmark), thử bằng nam châm, so tốc độ tan của đá lạnh. Cách chính xác tuyệt đối là dùng máy phổ kế huỳnh quang tia X (XRF) tại các nơi uy tín.³

Cách chúng tôi xây dựng bài viết này

Mỗi thông tin trong bài đều được kiểm tra từ các nguồn khoa học vật liệu, tổ chức giám định quốc tế và hiệp hội nha khoa uy tín. Các số mũ nhỏ như ¹ là trích dẫn trực tiếp, giúp bạn tự kiểm chứng nguồn tin. Qua nhiều năm tư vấn, Ban Biên tập T&T Jewelry thấy có nhiều hiểu lầm về việc thử bạc cần được giải thích rõ.

Bài viết này là nỗ lực của chúng tôi để mang đến câu trả lời đầy đủ, đáng tin cậy và thực tế nhất cho độc giả Việt Nam.

Tiêu chí của T&T Jewelry: Nội dung chuẩn xác, giải thích sâu, và hữu ích với người dùng Việt.

Bài viết do Ban Biên tập T&T Jewelry biên soạn.

Những điều cốt lõi cần nhớ ngay

Cắn bạc chắc chắn làm hỏng trang sức: Men răng của bạn cứng hơn bạc rất nhiều. Hành động này sẽ để lại vết lõm, xước vĩnh viễn trên sản phẩm, làm mất vẻ đẹp của nó.²

Cách này hoàn toàn không chính xác: Cắn bạc không thể phát hiện hàng giả mạ bạc có lõi kim loại khác. Thậm chí, nó còn khiến bạn tưởng nhầm chì (vốn mềm) là “bạc thật”.

Nguy cơ mẻ răng là có thật: Dù bạc mềm, cắn vào kim loại có thể tạo lực nén mạnh, gây tổn thương, thậm chí làm mẻ hoặc nứt răng. Chi phí đi nha sĩ chắc chắn rất tốn kém.⁴

Có nhiều cách thay thế an toàn hơn: Các cách thử tại nhà không gây hỏng hóc như dùng nam châm, đá lạnh, hoặc xem dấu xác nhận đều đáng tin cậy hơn nhiều.

Tại sao người ta lại nghĩ đến việc “cắn” kim loại? Nguồn gốc từ vàng chứ không phải bạc

Hình ảnh cướp biển hay nhà thám hiểm cắn đồng tiền vàng đã in sâu vào đầu chúng ta qua phim ảnh. Nhưng thực tế, hành động này đã bị hiểu sai và áp dụng nhầm một cách tai hại cho bạc. Nguồn gốc của cách này đến từ lịch sử: kiểm tra vàng gần như nguyên chất (vàng 24k) để phân biệt với hàng giả làm từ chì mạ vàng.

Tại sao lại là vàng và chì? Vì chúng đều rất mềm. Vàng nguyên chất cực kỳ mềm, độ cứng chỉ khoảng 2,5 trên thang Mohs. Ngày xưa, kẻ gian thường dùng chì (một kim loại rẻ, nặng tay) để làm giả. Chì thậm chí còn mềm hơn vàng, chỉ 1,5 trên thang Mohs.¹ Vì vậy, người có kinh nghiệm có thể cắn nhẹ. Nếu là vàng thật, nó sẽ để lại vết răng nhỏ. Nếu là chì mạ, vết cắn sẽ lún sâu hơn rõ rệt. Mục tiêu là để phân biệt hai kim loại rất mềm này với nhau.

Áp dụng máy móc cách này cho bạc là một sai lầm lớn. Bạc 925 (loại bạc phổ biến nhất) là một hợp kim của 92,5% bạc và 7,5% kim loại khác (thường là đồng) để tăng độ cứng. Hợp kim này cứng hơn vàng nguyên chất (khoảng 2,5–3 Mohs). Dùng răng để thử một hợp kim cứng hơn không những sai, mà còn đi ngược lại mục đích ban đầu của phép thử.

Bóc tách nhanh câu chuyện lịch sử

Mục tiêu: Phép thử cắn được sinh ra để kiểm tra vàng 24k, không phải bạc.

Đối tượng giả mạo: Nó được dùng để phát hiện hàng giả bằng chì (mềm hơn vàng), không phải để chống lại mọi loại hàng giả.

Sự nhầm lẫn: Áp dụng phương pháp này cho hợp kim bạc cứng hơn là một sự sao chép vô căn cứ, không có giá trị thực tiễn.

Răng với bạc: Ai sẽ thắng? Phân tích dưới góc độ khoa học vật liệu

Hãy tưởng tượng bạn dùng kính để cắt kim cương. Kết quả đã quá rõ ràng. Tương tự, khi bạn dùng răng cắn vào trang sức bạc, kết quả cũng không có gì bất ngờ: trang sức của bạn chắc chắn sẽ bị hỏng.

Nguyên nhân nằm ở sự chênh lệch độ cứng. Men răng người, cấu tạo chủ yếu từ hydroxyapatite, là chất cứng nhất cơ thể, đạt khoảng 5.0 trên thang Mohs.² Trong khi đó, bạc 925, dù đã được làm cứng, cũng chỉ có độ cứng từ 2.5 đến 3.0.¹ Điều này nghĩa là men răng cứng hơn bạc rất nhiều. Khi hai vật này va chạm mạnh, vật cứng hơn sẽ làm vật mềm hơn bị biến dạng. Vết cắn sẽ để lại dấu răng, vết lõm vĩnh viễn, phá hủy vẻ đẹp của món đồ.

Ví dụ, phái nữ khi đeo nhẫn bạc nữ mà vô tình cắn thử sẽ làm hỏng ngay bề mặt; phái nam cũng nên bảo vệ các món trang sức bạc của mình khỏi những va đập không đáng có.

Hơn nữa, rủi ro không chỉ đến với món đồ. Mặc dù bạc mềm hơn, men răng tuy cứng nhưng lại giòn. Các nha sĩ cảnh báo rằng cắn vật cứng có thể gây mẻ, nứt hoặc gãy răng. Chi phí để chữa một chiếc răng bị hỏng chắc chắn tốn kém hơn nhiều so với giá trị món trang sức bạc.⁴

Một trường hợp đặc biệt cần lưu ý là trang sức bạc mạ Rhodium. Rhodium là kim loại quý nhóm bạch kim, cực kỳ cứng (khoảng 6.0 Mohs). Lớp mạ này giúp bạc chống xỉn màu và tăng độ bóng. Tuy nhiên, lớp mạ này rất mỏng và giòn. Một lực cắn có thể làm nứt, vỡ hoặc bong tróc lớp mạ này, gây ra hư hỏng còn khó phục hồi hơn.⁵

Đặt lên bàn cân: cái được và cái mất

Nếu bạn cắn bạc:

Cái mất: Hỏng vĩnh viễn trang sức, nguy cơ mẻ răng tốn kém, và nhận lại một kết quả không chính xác.

Cái được: Hoàn toàn không có.

Nếu bạn dùng phương pháp an toàn:

Cái mất: Vài phút tìm hiểu và thực hiện.

Cái được: Bảo vệ trang sức, bảo vệ răng miệng, và có được sự tự tin từ kiến thức đúng đắn.

Sự thật phũ phàng: Vì sao cắn bạc là phép thử sai từ gốc?

Nỗi lo lớn nhất là trả tiền thật nhưng nhận về đồ giả. Trớ trêu thay, cách cắn bạc không giúp bạn tránh bẫy, mà còn có thể đẩy bạn vào tình huống tệ hơn. Người ta lầm tưởng “kim loại mềm thì là bạc thật”. Nhưng chính suy nghĩ này lại mở đường cho hàng giả tinh vi.

Hãy tưởng tượng: một món đồ làm từ chì hoặc thiếc (Mohs ~1.5) rồi mạ bạc mỏng bên ngoài. Khi bạn cắn, bạn sẽ thấy nó rất “mềm”. Theo logic sai lầm kia, bạn kết luận đây là bạc thật. Thực tế, bạn vừa xác nhận một món đồ giả, vô giá trị và có thể chứa kim loại độc (chì) là hàng thật. Phép thử cắn không chỉ thất bại, mà còn “giúp” bạn tin vào hàng giả.

Đối với loại hàng giả phổ biến nhất hiện nay – lõi đồng, kẽm, hoặc niken mạ bạc – phép thử này càng vô dụng. Lớp mạ bạc bên ngoài có thể là bạc thật, nhưng nó chỉ dày vài micromet (siêu mỏng). Vết cắn chỉ chạm lớp vỏ này và không thể cảm nhận được lõi kim loại khác bên trong. Ví dụ, một chiếc lắc tay bạc nữ giả mạo lõi đồng sẽ cho cảm giác cứng gần như thật; nam giới đeo trang sức bạc giả cũng khó phát hiện bằng cách này. Rõ ràng, đây là một phương pháp sai từ gốc.

Thay đổi tư duy để mua sắm thông minh

Từ bỏ suy nghĩ “mềm là bạc thật”: Đây là một ngụy biện nguy hiểm, hãy loại bỏ nó ngay lập tức.

Hiểu rõ giới hạn: Phép thử cắn không thể phát hiện các loại hàng giả mạ bạc tinh vi, vốn là loại phổ biến nhất.

Ưu tiên phương pháp không phá hủy: Luôn bắt đầu với những cách kiểm tra an toàn được các chuyên gia khuyên dùng.

Bộ công cụ kiểm tra tại nhà: An toàn, nhanh chóng và hiệu quả hơn bạn nghĩ

Bạn không cần phải làm hại trang sức hay răng của mình để có được sự yên tâm. Có nhiều phương pháp kiểm tra đơn giản, dựa trên các đặc tính vật lý độc đáo của bạc, mà bạn có thể thực hiện ngay tại nhà.

1. Thử bằng nam châm: Bước sàng lọc đầu tiên

Nguyên lý: Bạc là chất nghịch từ (diamagnetic), nghĩa là nó không bị nam châm hút. Thực tế, nó còn đẩy nhẹ nam châm mạnh.⁶

Cách thực hiện: Dùng một viên nam châm mạnh (tốt nhất là nam châm Neodymium) đưa lại gần. Nếu nam châm hút mạnh, món đồ đó chắc chắn không phải bạc, mà có lõi sắt hoặc thép.

Lưu ý quan trọng: Phép thử này chỉ loại trừ, không khẳng định. Nhiều kim loại khác như đồng, nhôm, chì cũng không bị nam châm hút. Nếu không bị hút, nó chỉ vượt qua vòng 1.

Ngoài ra, hãy cẩn thận với chi tiết nhỏ như móc khóa. Ví dụ, phái nữ khi thử dây chuyền bạc nữ có thể thấy móc khóa bị hút nhẹ, vì chúng thường chứa lò xo thép nhỏ bên trong để tạo độ nảy; phái nam khi thử trang sức bạc cũng cần lưu ý điều này. Hãy luôn thử trên phần thân chính của sản phẩm (mặt dây chuyền, thân nhẫn, thân lắc).

2. Thử bằng đá lạnh: Minh chứng cho khả năng dẫn nhiệt

Nguyên lý: Bạc là một trong những kim loại dẫn nhiệt tốt nhất, vượt trội hơn hầu hết các vật liệu thông thường. Nó truyền nhiệt cực nhanh.¹

Cách thực hiện: Đặt một viên đá lạnh lên món đồ bạc. Bạn sẽ thấy viên đá tan chảy gần như ngay lập tức, nhanh hơn đáng kể so với khi đặt trên một bề mặt khác như thép không gỉ hay thủy tinh. Cảm giác lạnh buốt cũng sẽ truyền đến tay bạn rất nhanh nếu bạn đang cầm món đồ đó.

Cảnh báo: Giống như phép thử nam châm, phép thử này cũng có giới hạn. Đồng và nhôm cũng là những chất dẫn nhiệt rất tốt và sẽ cho kết quả tan băng nhanh tương tự. Vì vậy, đây là một dấu hiệu tốt nhưng chưa phải là bằng chứng cuối cùng.

3. Thử bằng âm thanh: Chỉ dành cho người có kinh nghiệm

Nguyên lý: Bạc khi va chạm với một kim loại khác sẽ tạo ra một tiếng “ping” trong và cao, kéo dài trong khoảng 1-2 giây. Các kim loại khác thường có âm thanh đục và ngắn hơn.

Cách thực hiện: Dùng một đồng xu hoặc vật kim loại nhỏ khác gõ nhẹ vào món đồ và lắng nghe âm thanh tạo ra.

Hạn chế: Phương pháp này rất chủ quan và khó áp dụng. Nó chỉ đáng tin cậy với các vật phẩm có hình dạng và khối lượng tiêu chuẩn như đồng xu bạc. Với trang sức có hình dạng phức tạp, nhiều chi tiết, âm thanh sẽ bị ảnh hưởng và rất khó để phân biệt. Không nên dùng đây là phương pháp quyết định.

Bảng tóm tắt: Lầm tưởng và sự thật về các phép thử tại nhà

Lầm tưởng	Sự thật
Bạc 925 hút nhẹ nam châm.	Sai. Bạc và đồng đều không từ tính. Nếu bị hút, đó là dấu hiệu của lõi sắt/thép hoặc phụ kiện bằng thép (như lò xo ở móc khóa).
Đá lạnh tan nhanh chắc chắn là bạc.	Không đủ. Đồng và nhôm cũng làm đá tan rất nhanh. Đây chỉ là một chỉ dấu, không phải bằng chứng xác thực.
Cắn bạc là cách thử truyền thống.	Sai. “Truyền thống” này vốn dành cho vàng và chì, không có giá trị khi áp dụng cho bạc 925.

Khi nào cần đến chuyên gia? “Tiêu chuẩn vàng” XRF và cách đọc vị dấu Hallmark

Các phương pháp tại nhà rất hữu ích để sàng lọc ban đầu. Nhưng để có câu trả lời chính xác 100%, đặc biệt với những món đồ giá trị cao hoặc khi bạn mua bạc từ nguồn không quen thuộc, chỉ có chuyên gia mới đem lại sự chắc chắn tuyệt đối.

Phổ kế huỳnh quang tia X (XRF): Công nghệ nói lên sự thật

XRF là viết tắt của X-Ray Fluorescence (Huỳnh quang tia X). Đây là phương pháp được các phòng giám định, tổ chức kiểm định uy tín (như Assay Office ở Anh) và các thương hiệu lớn sử dụng.³ Máy XRF sẽ chiếu tia X vào vật phẩm, khiến các nguyên tử kim loại phát ra “dấu vân tay” năng lượng đặc trưng. Dựa vào đó, máy sẽ cho ra kết quả chính xác về thành phần và tỷ lệ phần trăm của từng kim loại. Quá trình này chỉ mất vài giây và hoàn toàn không phá hủy, không để lại dấu vết nào. Đây được coi là “tiêu chuẩn vàng” trong ngành kim hoàn.

Dấu xác nhận (Hallmark): Con dấu bảo chứng chất lượng

Hallmark là những dấu nhỏ được đóng trực tiếp lên sản phẩm kim loại quý để xác nhận độ tinh khiết, nguồn gốc, và đơn vị kiểm định. Ở nhiều nước như Anh, việc đóng hallmark là bắt buộc. Một bộ hallmark đầy đủ thường bao gồm dấu của nhà sản xuất, dấu độ tinh khiết (ví dụ: “925” cho bạc Sterling), và dấu của cơ quan kiểm định.

Tại Việt Nam, quy định về hallmark chưa được áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên, các thương hiệu lớn và uy tín thường sẽ có dấu riêng của mình và con số “925” hoặc “S925” được khắc rõ nét. Khi mua hàng, hãy dùng kính lúp để kiểm tra các dấu này. Một con dấu sắc nét, rõ ràng là một dấu hiệu tốt về sự chuyên nghiệp.

Lời khuyên thực tế tại Việt Nam

Mua hàng có thương hiệu: Ưu tiên mua bạc tại các cửa hàng uy tín, có giấy đảm bảo và chính sách thu đổi rõ ràng.

Khi mua đồ cũ/online: Nếu mua lại đồ cũ hoặc từ nguồn không rõ ràng, hãy mang đến tiệm vàng bạc lớn hoặc trung tâm giám định có máy XRF để kiểm tra. Chi phí không cao nhưng mang lại sự yên tâm.

Hỏi về giấy tờ: Đừng ngại yêu cầu cửa hàng cung cấp hóa đơn hoặc giấy đảm bảo ghi rõ hàm lượng bạc.
Bảo quản đúng cách: Ngay cả bạc thật cũng sẽ bị xỉn màu theo thời gian do mồ hôi và không khí. Khi đó, bạn nên sử dụng các phương pháp làm sạch an toàn. Bạn có thể dùng nước rửa bạc chuyên dụng để phục hồi độ sáng bóng nhanh chóng.

Hỏi – đáp chuyên sâu

Bạc có bị nam châm hút không?

Trả lời trực tiếp: Không, bạc hoàn toàn không bị nam châm hút.

Giải thích chi tiết: Về mặt vật lý, bạc, đồng, vàng, và chì đều thuộc nhóm nghịch từ (bị từ trường đẩy ra rất yếu).⁶ Vì bạc 925 là hợp kim của bạc và đồng, cả hai đều là chất nghịch từ, nên trang sức bạc 925 sẽ không bị nam châm hút. Nếu món đồ của bạn bị nam châm hút mạnh, đó là dấu hiệu 100% nó có lõi sắt hoặc thép bên trong.

Phân tích trường hợp đặc biệt tại Việt Nam: Nhiều người hỏi: “Tại sao móc khóa dây chuyền bạc của tôi lại bị hút nhẹ?”. Điều này là bình thường. Móc khóa, đặc biệt là móc tròn, thường chứa một chiếc lò xo rất nhỏ bằng thép để đảm bảo độ nảy. Thép thì bị nam châm hút. Đây là chi tiết kỹ thuật chấp nhận được. Để kiểm tra chính xác, bạn nên thử nam châm trên phần thân của dây chuyền hoặc mặt dây chuyền.

Lời khuyên hành động: Hãy dùng nam châm như một công cụ loại trừ nhanh. Nếu thân sản phẩm bị hút, hãy loại bỏ nó. Nếu không bị hút, hãy coi đó là dấu hiệu tốt và tiếp tục các bước kiểm tra khác.

Thử đá lạnh tan nhanh có đủ để kết luận là bạc thật không?

Trả lời trực tiếp: Không, chỉ riêng phép thử đá lạnh thì không đủ để kết luận đó là bạc thật.

Giải thích chi tiết: Phép thử này dựa trên độ dẫn nhiệt cực cao của bạc (khoảng 429 W/(m·K)).¹ Khi đặt đá lên bạc, nhiệt sẽ truyền vào viên đá rất nhanh, làm nó tan chảy ngay lập tức. Tuy nhiên, đồng cũng là chất dẫn nhiệt xuất sắc (khoảng 401 W/(m·K)), rất gần với bạc. Một món đồ bằng đồng hoặc mạ bạc lõi đồng cũng sẽ làm đá tan chảy cực nhanh.

Bối cảnh tại Việt Nam: Trang sức giả hoặc mỹ ký ở thị trường Việt Nam thường có lõi bằng đồng, sau đó mạ bạc. Những sản phẩm này khi thử bằng đá lạnh sẽ cho kết quả gần y hệt bạc thật, khiến nhiều người lầm tưởng.

Lời khuyên hành động: Hãy coi phép thử đá lạnh là công cụ hỗ trợ, không phải quyết định. Tốt nhất là kết hợp các bước: 1. Thử nam châm (loại trừ lõi sắt). 2. Thử đá lạnh (kiểm tra độ dẫn nhiệt). 3. Quan sát kỹ dấu hiệu và độ hoàn thiện. Nếu qua cả ba bước, khả năng cao đó là bạc thật.

Men răng có thực sự cứng hơn bạc không?

Trả lời trực tiếp: Có, men răng cứng hơn bạc một cách đáng kể.

Giải thích chi tiết: Người ta dùng thang đo Mohs từ 1 (mềm nhất) đến 10 (cứng nhất). Men răng, cấu tạo từ khoáng chất Hydroxyapatite, có độ cứng là 5.² Trong khi đó, bạc 925 chỉ có độ cứng khoảng 2,5 đến 3.¹ Vật liệu cứng hơn sẽ làm xước vật liệu mềm hơn. Điều này có nghĩa là khi cắn, men răng (Mohs 5) sẽ làm xước bạc (Mohs 2.5-3). Kết quả là các vết lõm, xước vĩnh viễn trên bạc.

Phân tích đa chiều: Về sinh học, men răng không thể tự tái tạo. Một khi đã mẻ, nó không thể lành lại và cần đến nha khoa. Về kinh tế, tại ViệtNam, chi phí để trám hoặc bọc một chiếc răng bị mẻ thường cao hơn nhiều lần giá trị một món trang sức bạc. Đánh đổi sức khỏe răng miệng cho một phép thử vô căn cứ là không khôn ngoan.

Lời khuyên hành động: Hãy trân trọng sức khỏe răng miệng. Đừng bao giờ dùng răng làm công cụ để cắn, xé, hoặc thử vật cứng. Kiến thức chính là công cụ tốt nhất để bảo vệ bạn.

XRF là gì và tại sao nó lại là phương pháp đáng tin nhất?

Trả lời trực tiếp: XRF là công nghệ phân tích thành phần nguyên tố bằng tia X. Nó đáng tin nhất vì cho kết quả chính xác, nhanh chóng, và hoàn toàn không phá hủy sản phẩm.

Giải thích cơ chế hoạt động: Máy XRF (Phổ kế huỳnh quang tia X) chiếu tia X vào trang sức. Các nguyên tử kim loại sẽ hấp thụ năng lượng này và phát ra các tia huỳnh quang có mức năng lượng đặc trưng, giống như “dấu vân tay” của từng nguyên tố. Máy sẽ đo “dấu vân tay” này và cho ra kết quả chính xác (ví dụ: Bạc 92.5%, Đồng 7.5%).

Tại sao nó vượt trội? Nó chính xác đến từng phần trăm, không gây xước, cho kết quả trong vài giây, và phát hiện được cả kim loại độc như Chì. Các phương pháp tại nhà chỉ đưa ra gợi ý, còn XRF đưa ra bằng chứng không thể chối cãi.³

Bối cảnh tại Việt Nam: Các trung tâm giám định lớn (như PNJ Lab, SJC Lab) và nhiều tiệm vàng bạc lớn ở Hà Nội, TP.HCM đều có máy XRF. Nếu bạn cần kiểm định, hãy tìm đến các địa chỉ này.

Kết luận

Thói quen thử bạc bằng cách cắn là một sự hiểu lầm lịch sử, được củng cố bởi phim ảnh hơn là khoa học. Qua phân tích, chúng ta khẳng định chắc chắn rằng cách này không chỉ vô dụng mà còn gây hại: phá hủy trang sức, nguy cơ hỏng răng, và hoàn toàn sai lầm về khoa học.

Sự trân trọng thực sự là trang bị kiến thức để bảo vệ và xác thực chúng một cách thông minh. Bằng cách từ bỏ lầm tưởng cũ và áp dụng các cách kiểm tra khoa học như thử nam châm, đá lạnh, và tin tưởng vào giám định XRF, bạn không chỉ bảo vệ tài sản mà còn thể hiện sự tôn trọng nghệ thuật chế tác. Khám phá thêm nhiều kiểu dáng trong bộ sưu tập trang sức bạc nữ S925 giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về vẻ đẹp của bạc thật.

Lưu ý từ Ban Biên tập: Nội dung trong bài viết này nhằm cung cấp kiến thức khoa học và thực tiễn về vật liệu trang sức cho mục đích tham khảo. Thông tin này không thể thay thế cho việc giám định chuyên nghiệp bởi các chuyên gia hoặc tổ chức có thẩm quyền.

Tài liệu tham khảo

Nguồn: WebElements. Silver: physical properties. Đại học Sheffield. https://www.webelements.com/silver/physics.html ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

Nguồn: Wikipedia. Hydroxyapatite. https://en.wikipedia.org/wiki/Hydroxyapatite ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

Nguồn: Assay Office London. Our hallmarking methods (XRF). The Goldsmiths’ Company. https://www.assayofficelondon.co.uk/hallmarking/our-hallmarking-methods ↩︎ ↩︎ ↩︎

Nguồn: Cleveland Clinic. Chipped Tooth. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21628-chipped-tooth ↩︎ ↩︎

Nguồn: ASTM International. Standard Specification for Electrodeposited Coatings of Rhodium for Engineering Use (ASTM B634). https://www.astm.org/b0634-88r00.html ↩︎

Nguồn: NDE-ED Resource Center. Magnetic Particle Testing / Magnetism. Iowa State University. https://www.nde-ed.org/Physics/Magnetism/MagneticMatls.xhtml ↩︎ ↩︎