Tiêu chuẩn biên tập và nguồn của bài viết này
Bài viết này dựa trên kiến thức kỹ thuật và các tài liệu khoa học đáng tin cậy. Mỗi dữ kiện quan trọng đều được đánh số [ví dụ 14] để bạn tiện tra cứu nguồn gốc.
- Nguồn kỹ thuật kim hoàn: Dữ liệu về đặc tính và cách xử lý nhiệt của bạc từ các nhà cung cấp vật liệu hàng đầu. (14, 12)
- Nguồn khoa học vật liệu: Phân tích về cơ chế mỏi và ăn mòn kim loại từ các công trình nghiên cứu đã được bình duyệt. (16, 26)
Cam kết của T&T Jewelry: Chúng tôi muốn mang đến kiến thức chuẩn xác, dễ hiểu về bạc cho người dùng Việt. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ, ngay cả khi bạn không mua sản phẩm của chúng tôi.
Bài viết do T&T Jewelry biên soạn, xuất bản tại ttjewelry.vn.
Những điểm chính cần nhớ
- Bạc không tự “già” đi rồi gãy: Bạc gãy là do bị các tác động vật lý và hóa học chủ động làm suy yếu kim loại, không phải do bạc tự xuống cấp theo thời gian.
- Ba nguyên nhân chính: Gãy vỡ chủ yếu đến từ chai cứng (do va đập), mỏi kim loại (do lực uốn lặp lại), và ăn mòn ứng suất (do hóa chất và mồ hôi).(12, 16, 26)
- Khí hậu Việt Nam làm bạc giòn nhanh hơn: Độ ẩm cao và không khí ô nhiễm thúc đẩy quá trình ăn mòn. Vết ố đen (xỉn màu) không chỉ làm xấu, mà còn là dấu hiệu cảnh báo kim loại đang yếu đi.(29, 32)
- Hoàn toàn có thể phòng ngừa và phục hồi: Chăm sóc đúng cách giúp hạn chế gãy giòn. Kỹ thuật “ủ kim loại” (nung nóng có kiểm soát) của thợ kim hoàn có thể trả lại độ dẻo nguyên bản cho bạc.(13)
Cấu trúc vi mô của bạc: Vì sao nó vừa cứng lại vừa dễ bị tổn thương?
Hãy hình dung cấu trúc bạc trang sức giống như một bức tường. Sức mạnh của nó phụ thuộc vào cả “viên gạch” (các hạt tinh thể bạc) và “vữa” (ranh giới giữa các hạt). Một sự thật quan trọng là bạc trang sức hầu hết là hợp kim, phổ biến nhất là **bạc sterling** (thường gọi là bạc 925, chứa 92,5% bạc và 7,5% đồng).(1) Đây là một lựa chọn kỹ thuật có chủ đích.
Tại T&T Jewelry, chúng tôi hiểu rằng việc thêm đồng giúp tăng độ cứng đáng kể, vì bạc nguyên chất (bạc 999) quá mềm cho việc đeo hàng ngày, dễ bị móp méo.(4) Nhưng chính điều này tạo ra những điểm yếu tiềm tàng, giống như những khu vực “vữa” bị trộn không đều. Đây là nơi các phản ứng hóa học như xỉn màu và ăn mòn dễ dàng bắt đầu, nhất là trong khí hậu ẩm của Việt Nam. Ngoài ra, cách chế tác ban đầu cũng ảnh hưởng đến độ bền. Trang sức đúc (đổ khuôn) có thể ẩn chứa những lỗ khí nhỏ li ti. Trong khi đó, đồ rèn (gõ, uốn) tuy đặc hơn nhưng lại mang sẵn “sức căng” bên trong, tạo điều kiện cho các hư hỏng sau này.(10)
Điểm rút gọn của phần này
- Trang sức bạc (bạc 925) thường được pha đồng để cứng hơn bạc nguyên chất.
- Sự không đồng nhất trong cấu trúc là điểm khởi đầu cho ăn mòn và ố đen.
- Cách chế tác (đúc hay rèn) sẽ để lại các loại khuyết tật vi mô khác nhau.
Hư hỏng do tác động vật lý: Khi va chạm và lực uốn làm bạc yếu dần
Nếu bạn bẻ một chiếc kẹp giấy tới lui nhiều lần, nó sẽ cứng dần rồi gãy. Trang sức bạc cũng chịu tác động tương tự qua một quá trình gọi là **chai cứng do biến dạng** (Work Hardening).(12) Mỗi lần món trang sức va đập hay bị kéo căng, các “viên gạch” tinh thể kim loại bên trong bị xô lệch và dồn nén. Điều này khiến bạc cứng hơn, nhưng đồng thời mất đi độ dẻo và trở nên giòn hơn.
Ví dụ, nếu bạn là nữ, một chiếc nhẫn bạc nữ có thể bị va đập liên tục khi cầm nắm đồ vật hoặc vô tình va vào cạnh bàn. Tương tự, phái nam đeo nhẫn cũng gặp rủi ro này, khiến nhẫn nhanh bị chai cứng nếu không cẩn thận. Ở Việt Nam, việc đeo nhẫn khi lái xe máy là một ví dụ điển hình; những rung động liên tục từ tay lái góp phần làm bạc chai cứng rất nhanh.
Một cơ chế khác còn tiềm ẩn hơn là **mỏi kim loại** (Metal Fatigue).(16) Nó xảy ra khi trang sức chịu những lực nhỏ nhưng lặp lại hàng nghìn lần. Những vị trí thường gặp nhất là ở chốt cài hoa tai hay móc khóa. Đối với phái nữ, các kiểu dây chuyền bạc nữ thanh mảnh rất dễ bị mỏi ở ngay phần móc khóa sau một thời gian đeo. Phái nam đeo dây chuyền cũng cần kiểm tra kỹ bộ phận này. Những lực nhỏ này tạo ra các vết nứt siêu nhỏ không nhìn thấy được. Chúng sẽ lớn dần theo thời gian cho đến khi gây gãy vỡ đột ngột.(19)
Một mẹo thực tế: Ít ai để ý rằng các thiết kế có góc nhọn hoặc chi tiết quá mảnh sẽ là nơi ứng suất bị tập trung. Đây là những điểm gãy đầu tiên. Kinh nghiệm chế tác cho thấy việc bo tròn các góc cạnh và đảm bảo độ dày tối thiểu tại các điểm chịu lực (như móc khóa, chấu giữ đá) là yếu tố then chốt để một món trang sức có thể bền bỉ qua năm tháng.
Điểm rút gọn của phần này
- Chai cứng: Va đập và uốn cong lặp lại làm bạc mất độ dẻo, trở nên cứng và giòn.
- Mỏi kim loại: Các lực nhỏ lặp đi lặp lại (như ở móc khóa) tạo ra những vết nứt vi mô, lớn dần theo thời gian và gây gãy đột ngột.
Tấn công từ hóa chất: Môi trường và cơ thể ảnh hưởng đến bạc ra sao?
Hãy tưởng tượng một sợi dây thun đang bị kéo căng. Nếu bạn nhỏ một giọt hóa chất lên, nó có thể đứt ngay. Đây là cách dễ hình dung nhất về hiện tượng **nứt do ăn mòn ứng suất** (Stress Corrosion Cracking – SCC).(26) Đây là một trong những cơ chế phá hủy bạc nguy hiểm nhất. Nó cần sự hội tụ của ba yếu tố cùng lúc: vật liệu nhạy cảm (hợp kim bạc), lực căng (luôn có sẵn do chế tác hoặc khi đeo), và một môi trường hóa học phù hợp.
Với người dùng tại Việt Nam, chính môi trường xung quanh đã là một chất xúc tác lý tưởng. Độ ẩm không khí cao, thường trên 80% ở các thành phố lớn, đẩy nhanh mọi phản ứng hóa học.(29) Tác nhân chính trong không khí ô nhiễm là Hydro Sulfide (H₂S) – loại khí có mùi trứng thối.(34) Phản ứng với H₂S không chỉ tạo ra lớp bạc sulfide (Ag₂S) màu đen mà chúng ta hay gọi là “xỉn màu” hay “ố đen”. Nguy hiểm hơn, nó còn giải phóng khí hydro thấm vào sâu bên trong, làm giòn cấu trúc kim loại.(32) Điều này có nghĩa, vết ố đen không đơn thuần là vấn đề thẩm mỹ, nó là dấu hiệu của một cuộc tấn công hóa học đang làm bạc yếu đi.
Một nguồn hóa chất khác đến từ chính cơ thể. Mồ hôi chứa một lượng lớn muối (chloride),(43) một tác nhân khác gây ra ăn mòn ứng suất. Khi mồ hôi tiếp xúc với một món trang sức đang bị căng nhẹ (ví dụ như nhẫn đeo hơi chật), nó có thể khởi phát và lan rộng các vết nứt vi mô. Đối với phái nữ, một chiếc lắc tay bạc nữ đeo sát cổ tay sẽ bị ảnh hưởng nhiều bởi mồ hôi và các loại kem dưỡng da. Phái nam đeo vòng tay cũng gặp vấn đề tương tự. Cuối cùng, sự ăn mòn này dẫn đến gãy vỡ bất ngờ.
Điểm rút gọn của phần này
- Ăn mòn ứng suất (SCC) là sự kết hợp giữa lực căng (khi đeo) và môi trường hóa học.
- Độ ẩm và khí ô nhiễm (mùi trứng thối) ở Việt Nam làm bạc giòn nhanh hơn; vết ố đen là một dấu hiệu cảnh báo.
- Mồ hôi (chứa muối) cũng là một tác nhân ăn mòn, có thể gây nứt gãy đột ngột.
Giải pháp từ xưởng kim hoàn: Cách phục hồi và tăng độ bền cho bạc
Rất may, quá trình làm giòn bạc (chai cứng) có thể đảo ngược. Giống như người thợ rèn nung nóng để làm mềm lại thanh sắt, thợ kim hoàn cũng có kỹ thuật tương tự để “hồi sinh” bạc. Phương pháp cơ bản nhất là **ủ kim loại** (Annealing).(13) Đây là một quy trình xử lý nhiệt (nung nóng) được kiểm soát chặt chẽ. Việc này giúp sắp xếp lại cấu trúc tinh thể (các “viên gạch” bạc) về đúng vị trí. Nhờ đó, bạc phục hồi hoàn toàn độ dẻo và loại bỏ sức căng tích tụ bên trong.
Ngoài phục hồi, các nhà chế tác còn có thể tăng cường độ bền cho bạc ngay từ đầu. Một kỹ thuật nâng cao là **hóa bền tuổi** (Precipitation Hardening). Kỹ thuật này giúp tạo ra các hạt đồng siêu mịn bên trong cấu trúc bạc để cản trở sự biến dạng, làm hợp kim cứng hơn mà không quá giòn.(60) Các hợp kim thế hệ mới như Argentium® Silver còn thay thế một phần đồng bằng Germanium. Chất này giúp tạo ra một lớp oxit bảo vệ tự nhiên, chống ố đen hiệu quả hơn đáng kể.(65)
Chọn lựa phù hợp với bạn
Bạc Sterling 925 truyền thống: Phổ biến và đạt độ cứng tốt nếu được chế tác đúng cách. Tuy nhiên, nó dễ ố đen hơn và đòi hỏi chăm sóc kỹ, đặc biệt trong khí hậu Việt Nam.
Hợp kim bạc cao cấp (ví dụ: Argentium): Chống ố đen vượt trội và giữ độ sáng bóng lâu dài. Đây là lựa chọn lý tưởng cho người có lối sống năng động hoặc ở nơi không khí ô nhiễm cao, dù giá thành cao hơn.
Hướng dẫn sử dụng và bảo quản để trang sức bạc bền lâu
Để một món trang sức bạc bền đẹp, cần có sự phối hợp giữa người chế tác và người dùng. Hãy coi trang sức như một bộ trang phục tinh tế (như vải lụa) mà bạn sẽ không mặc khi làm việc nặng. Quy tắc vàng mà chúng tôi luôn khuyên khách hàng là: **”Đeo sau cùng, tháo đầu tiên”**.
Điều này có nghĩa là bạn nên dùng nước hoa, keo xịt tóc và mỹ phẩm xong, đợi chúng khô hoàn toàn rồi mới đeo trang sức. Ngược lại, hãy tháo trang sức ra trước khi tẩy trang hay đi tắm. Một sai lầm phổ biến ở Việt Nam là đeo trang sức khi dọn dẹp nhà cửa. Các chất tẩy rửa mạnh như Javel (thuốc tẩy) hay VIM chứa các tác nhân hóa học có thể phá hủy bề mặt bạc cực kỳ nhanh chóng.(47)
Về phía người thợ, việc thiết kế hướng đến độ bền cũng rất quan trọng. Tại T&T Jewelry, chúng tôi luôn tính toán kỹ các chi tiết như độ dày của chấu giữ đá hay khóa cài. Chúng tôi cũng thực hiện ủ kim loại nhiều lần trong quá trình chế tác để giảm thiểu sức căng tích tụ.(57) Một lần ủ cuối cùng trước khi hoàn thiện là bước không thể thiếu để đảm bảo sản phẩm đến tay bạn ở trạng thái ổn định và dẻo dai nhất.
Bắt đầu an toàn ngay hôm nay
- Tháo ra khi: làm việc nặng (bê vác, sửa chữa), chơi thể thao, bơi lội, hoặc tiếp xúc với hóa chất (thuốc tẩy, nước lau sàn, VIM).
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với: mỹ phẩm, nước hoa, keo xịt tóc. Hãy đợi các sản phẩm này khô rồi mới đeo.
- Vệ sinh định kỳ: Dùng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ (như nước rửa chén pha loãng), chà nhẹ bằng bàn chải mềm. Nếu bạc bị ố đen, bạn có thể sử dụng nước rửa bạc chuyên dụng. Luôn lau thật khô bằng vải mềm sau khi rửa.
- Bảo quản đúng cách: Để trong túi zip (túi kéo khóa) hoặc hộp kín khi không dùng. Việc này giúp hạn chế bạc tiếp xúc với không khí ẩm và lưu huỳnh.
Giải đáp các thắc mắc thường gặp
Tại sao bạc của tôi bị đen (xỉn màu) rất nhanh?
Bạc xỉn màu là do phản ứng với các hợp chất chứa lưu huỳnh (Hydro Sulfide – H₂S) trong không khí, tạo ra một lớp bạc sulfide (Ag₂S) màu đen. Quá trình này diễn ra nhanh hơn nhiều trong môi trường có độ ẩm cao. Khí hậu nóng ẩm và ô nhiễm không khí tại Việt Nam, kết hợp với mồ hôi (chứa muối và lưu huỳnh) của người đeo, chính là những yếu tố làm bạc nhanh xỉn màu nhất.(32)
Ủ kim loại có làm bạc yếu đi không?
Không, hoàn toàn ngược lại. Ủ kim loại là một bước kỹ thuật quan trọng giúp “hồi phục” cấu trúc tinh thể của bạc. Nó không làm bạc yếu đi mà trả lại độ dẻo ban đầu. Việc này giúp kim loại dẻo dai hơn và chống lại việc gãy giòn do bị chai cứng. Đây là một quy trình tiêu chuẩn để đảm bảo chất lượng trang sức.(13)
Tổng kết
Hiện tượng trang sức bạc trở nên giòn và gãy không phải là một quá trình ngẫu nhiên. Nó là hệ quả tất yếu của sự tương tác giữa các tác động cơ học (làm chai cứng, gây mỏi) và các phản ứng hóa học từ môi trường (ăn mòn do lưu huỳnh trong không khí, muối trong mồ hôi).(26)
Khi hiểu rõ những cơ chế này, chúng ta hoàn toàn có thể chủ động can thiệp. Độ bền của một món trang sức bạc là kết quả của một chuỗi các lựa chọn, từ thiết kế và vật liệu của người thợ, cho đến cách sử dụng và bảo quản của người đeo. Nếu bạn đang tìm kiếm các thiết kế vừa đẹp vừa được chế tác cẩn thận, hãy khám phá bộ sưu tập trang sức bạc nữ S925 của chúng tôi. Với sự chăm sóc đúng đắn, vẻ đẹp của trang sức bạc có thể được gìn giữ vẹn nguyên qua nhiều năm.
Miễn trừ trách nhiệm: Bài viết này cung cấp kiến thức chung về vật liệu và cách bảo quản bạc. Nội dung không thể thay thế cho tư vấn y tế chuyên nghiệp. Nếu da bạn có dấu hiệu kích ứng, vui lòng ngưng sử dụng và hỏi ý kiến bác sĩ.
Nguồn tham khảo
- Argentium vs Sterling Silver: What’s the Difference? | Cooksongold Blog. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.cooksongold.com/blog/learn/argentium-vs-sterling-silver/ ↩︎
- What properties does a silver copper alloy containing roughly 60-70% copper to 30-40% silver have? – Reddit. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.reddit.com/r/metallurgy/comments/1ehyw9u/what_properties_does_a_silver_copper_alloy/
- Silver Alloys – MetalsTek Engineering. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://metalstek.com/rare-metals/silver/silver-alloys/
- Jewelry Metal Durability – Stephen Allen Jewelers. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://stephenallenjewelers.com/jewelry-metal-durability/ ↩︎
- (PDF) An investigation of the mechanical and physical properties of copper-silver alloys and the use of these alloys in Pre-Columbian America – ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/279814785_An_investigation_of_the_mechanical_and_physical_properties_of_copper-silver_alloys_and_the_use_of_these_alloys_in_Pre-Columbian_America
- Intergranular fracture – Wikipedia. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://en.wikipedia.org/wiki/Intergranular_fracture
- What determines if a transgranular or intergranular fracture is more likely to occur? – Physics Stack Exchange. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://physics.stackexchange.com/questions/762345/what-determines-if-a-transgranular-or-intergranular-fracture-is-more-likely-to-o
- Four basic types of fracture mechanisms: Part II – Gear Solutions Magazine. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://gearsolutions.com/departments/hot-seat/four-basic-types-of-fracture-mechanisms-part-ii/
- Brittle archaeological silver identification, restoration and conservation – NLR Reports Repository. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://reports.nlr.nl/bitstreams/c4ae5509-6a2d-47a0-8683-938d34bde47f/download
- Forging vs. Casting: 6 Key Differences to Consider – Bunty LLC. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://buntyllc.com/forging-vs-casting/ ↩︎
- The Advantages of Steel Forging vs Casting. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.glforge.com/forging-vs-casting
- How To Anneal Metal For Jewellery Making | The Bench – Cooksongold. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.cooksongold.com/blog/learn/how-to-anneal-metal-in-jewellery-making/ ↩︎ ↩︎ ↩︎
- Annealing (materials science) – Wikipedia. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://en.wikipedia.org/wiki/Annealing_(materials_science ↩︎ ↩︎ ↩︎
- Silver Hardness Charts & How to Harden Sterling Silver – RioGrande. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.riogrande.com/knowledge-hub/silver-hardness-charts/ ↩︎
- The Wear and Tear of Precious Metals | Krikawa Jeweler. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.krikawa.com/wear-tear-precious-metal
- Prediction of Fatigue Crack Initiation under Variable Amplitude Loading – MDPI. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.mdpi.com/2075-4701/13/3/487 ↩︎ ↩︎ ↩︎
- Various type of cyclic loadings. a) Completely reversed stressing, (b)… | Download Scientific Diagram – ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/figure/arious-type-of-cyclic-loadings-a-Completely-reversed-stressing-b-nonzero-mean_fig2_374824688
- Fatigue of zirconia under cyclic loading in water and its implications for the design of dental bridges – PubMed. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16473402/
- (PDF) Fatigue crack nucleation in metallic materials – ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/236432226_Fatigue_crack_nucleation_in_metallic_materials ↩︎
- Study on the Fatigue Crack Initiation and Growth Behavior in Bismuth- and Lead-Based Free-Cutting Brasses – PMC. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9658845/
- Stress Cracking and Prong Failure – Technical Articles. Truy cập vào 25/09/2025, từ http://technical-articles.hooverandstrong.com/wordpress/stress-cracking-and-prong-failure/
- Finite Element Analysis of the Reduction in Stress Concentration Factors in Shrink Fits by Using Contact Rings – MDPI. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.mdpi.com/2076-3417/12/19/10037
- Wear Simulation Modeling by Using the Finite Element Method – Manufacturing Technology. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://journalmt.com/pdfs/mft/2015/02/14.pdf
- Finite element analysis and experiments of metal/metal wear in oscillatory contacts – University of Florida. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://web.mae.ufl.edu/nkim/Papers/paper18.pdf
- Wear Simulation Modeling by Using the Finite Element Method – ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/283109914_Wear_Simulation_Modeling_by_Using_the_Finite_Element_Method
- Understanding Stress Corrosion Cracking: Causes, Risks, and Prevention – RJ Lee Group. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.rjleegroup.com/blog/stress-corrosion-cracking ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎
- Stress-Corrosion Cracking – David N. French. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.davidnfrench.com/Dot_page.asp?Dotid=100
- Stress corrosion cracking – metallurgy article. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.imetllc.com/stress-corrosion-cracking/
- Geography, climate and clothes of Ho Chi Minh City | Ho Chi Minh Town Information. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://hcm-jo.com/en/information/weather/ ↩︎ ↩︎
- Hanoi Weather: Best Time to Visit, Packing Tips, and Things to Do | Trip.com. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://my.trip.com/guide/info/hanoi-weather.html
- What is the climate like in Hanoi and Ho Chi Minh City? – Quora. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.quora.com/What-is-the-climate-like-in-Hanoi-and-Ho-Chi-Minh-City
- Sulphide Stress Corrosion Cracking – Surescreen Scientifics. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.surescreenscientifics.com/wp-content/uploads/2021/11/Sulphide-Stress-Corrosion-Cracking.pdf ↩︎ ↩︎ ↩︎
- Sulfide stress cracking – Wikipedia. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://en.wikipedia.org/wiki/Sulfide_stress_cracking
- Hanoi, Vietnam Air Pollution: Real-time Air Quality Index. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://aqicn.org/city/vietnam/hanoi/ ↩︎
- Hydrogen Sulphide (H2S) – IVHHN. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.ivhhn.org/information/information-different-volcanic-gases/hydrogen-sulphide
- Atmospheric Concentrations of Sulfur Dioxide… in the South of Vietnam… – ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/8895025_Atmospheric_Concentrations_of_Sulfur_Dioxide_Nitrogen_Oxides_Ammonia_Hydrogen_Chloride_Nitric_Acid_Formic_and_Acetic_Acids_in_the_South_of_Vietnam_Measured_by_the_Passive_Sampling_Method
- Preliminary Air Pollution Survey of Hydrogen Sulfide : A Literature Review – epa nepis. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=91023BSQ.TXT
- Sulfide stress cracking – Knowledge and References – Taylor & Francis. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://taylorandfrancis.com/knowledge/Engineering_and_technology/Chemical_engineering/Sulfide_stress_cracking/
- H2S, HYDROGEN & ENVIRONMENTALLY ASSISTED CRACKING – Corrosion Resistant Alloys. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.cralloys.com/wp-content/uploads/2017/02/H2S-Hydrogen-Environmentally-Assisted-Cracking-PM.pdf
- Chloride-Induced Stress Corrosion Cracking Potential in Dry-Storage Canisters for Spent Nuclear Fuel. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.nwtrb.gov/docs/default-source/facts-sheets/ciscc.pdf?sfvrsn=10
- Chloride-Induced Stress Corrosion Cracking of Friction Stir-Welded 304L Stainless Steel… – MDPI. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.mdpi.com/2073-4352/14/6/556
- Chloride Stress Corrosion Cracking – SSINA. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.ssina.com/education/corrosion/chloride-stress-corrosion-cracking/
- Sweat Test Clinical Care Guidelines – Cystic Fibrosis Foundation. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.cff.org/medical-professionals/sweat-test-clinical-care-guidelines ↩︎
- Sweat Test for Cystic Fibrosis: MedlinePlus Medical Test. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://medlineplus.gov/lab-tests/sweat-test-for-cystic-fibrosis/
- Wearable sweat chloride sensors: materials, fabrication and their applications. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://pubs.rsc.org/en/content/articlehtml/2024/ay/d3ay01979a
- CHLORIDE CONCENTRATION IN SWEAT… – J-Stage. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.jstage.jst.go.jp/article/jjphysiol1950/16/3/16_3_274/_article
- Top 10 Chemicals Used in Cleaning and Sanitation. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://camachem.com/pt/blog/top-10-cleaning-and-sanitation-chemicals ↩︎
- Nước tẩy bồn cầu & nhà tắm VIM diệt khuẩn chai 500ml – Webtaphoa.vn. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.webtaphoa.vn/products/nuoc-tay-bon-cau-nha-tam-vim-diet-khuan-chai-500ml
- Vim tẩy bồn cầu có hại không? Hướng dẫn cách sử dụng an toàn, hiệu quả – https://www.google.com/search?q=AVAKids.com. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.avakids.com/me-va-be/vim-tay-bon-cau-co-hai-khong-huong-dan-cach-su-1540940
- Nước tẩy bồn cầu VIM có độc hại không? – VnReview. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://vnreview.vn/threads/nuoc-tay-bon-cau-vim-co-doc-hai-khong.21766/
- Top 3 hóa chất lau sàn được nhiều người sử dụng nhất – TKT Floor. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://tktfloor.com/top3-hoa-chat-lau-san-nhieu-nguoi-su-dung/
- Hot salt stress corrosion cracking by silver chloride in Ti-6Al-2Sn-4Zr-6Mo – ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/346189669_Hot_salt_stress_corrosion_cracking_by_silver_chloride_in_Ti-6Al-2Sn-4Zr-6Mo
- What is the major difference between Intergranular fracture and transgranular fracture? | ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/post/What-is-the-major-difference-between-Intergranular-fracture-and-transgranular-fracture
- Stress corrosion cracking in ancient silver | Request PDF. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/272310632_Stress_corrosion_cracking_in_ancient_silver
- (PDF) Corrosion-induced embrittlement of ancient silver – ResearchGate. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/277183842_Corrosion-induced_embrittlement_of_ancient_silver
- Annealing jewelry metals by Livingston Jewelers. Truy cập vào 25/09/2025, từ http://www.livingstonjewelers.com/annealing.html
- Bench Jeweler: Library: Articles: How To: Annealing Gold, Silver … – Stuller. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.stuller.com/benchjeweler/resources/bencharticles/view/annealing-gold/ ↩︎
- [Correction] Sterling annealing – Jewelry Discussion – Ganoksin Orchid. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://orchid.ganoksin.com/t/correction-sterling-annealing/7108
- Tips for a newbie, mainly .925 SS cracking when rolling. : r/jewelers – Reddit. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.reddit.com/r/jewelers/comments/uajr7c/tips_for_a_newbie_mainly_925_ss_cracking_when/
- How To Heat-Harden Sterling Silver – Rio Grande. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.riogrande.com/knowledge-hub/how-to/how-to-heat-harden-sterling-silver/ ↩︎
- Hardening sterling silver – Jewelry Discussion – Ganoksin Orchid. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://orchid.ganoksin.com/t/hardening-sterling-silver/41906
- An Update On Hardening of Sterling Silver Alloys By Heat Treatment. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://santa-fe-symposium.squarespace.com/s/2003-An-Update-on-Hardening-of-Sterling-Silver-Alloys.pdf
- Argentium sterling silver – Harry & Co Jewellery. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://harryandcojewellery.com.au/blogs/glossary/argentium-sterling-silver
- Argentium sterling silver – Wikipedia. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://en.wikipedia.org/wiki/Argentium_sterling_silver
- Argentium Silver and Tarnish Resistance – Phoenix Refining. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.phoenixrefining.com/blog/argentium-silver-and-tarnish-resistance ↩︎
- Working With Argentium Silver – Metalwerx. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://metalwerx.org/working-argentium-silver
- What is Argentium® Silver? – MONOLISA. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://monolisadesigns.com/blogs/womens-fashion-handmade-bags-jewelry/what-is-argentium-silver
- De-oxidized Sterling Silver Alloys – Ganoksin Jewelry Making …. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.ganoksin.com/article/de-oxidized-sterling-silver-alloys/
- US6841012B2 – Anti-tarnish silver alloy – Google Patents. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://patents.google.com/patent/US6841012B2/en
- (PDF) Stabilization of mechanical properties in silver alloys by addition of Lanthanides. Truy cập vào 25/09/2025, từ https://www.researchgate.net/publication/26849852_Stabilization_of_mechanical_properties_in_silver_alloys_by_addition_of_Lanthanides
