Làm sao phân biệt bạc thật giả ở chợ đêm? Hướng dẫn 5 bước kiểm tra an toàn tại chỗ

Hiểu đúng bản chất: Phân biệt Bạc Ta (999) và Bạc 925

Có thể hình dung việc lựa chọn giữa hai loại bạc thật giống như chọn giữa bột mì nguyên chất và bột mì đã pha trộn để làm bánh. Bạc Ta (bạc 999) là loại bạc có độ tinh khiết cao nhất, chứa tới 99.9% bạc nguyên chất (²).

Bản chất của Bạc Ta là cực kỳ mềm, dễ bị uốn cong hay móp méo. Chính vì vậy, trong văn hóa Việt Nam, nó thường được dùng làm trang sức đơn giản cho trẻ em hoặc các vật dụng mang ý nghĩa sức khỏe như “tránh gió”, bởi người xưa tin rằng bạc có thể phản ứng với các “khí độc” trong môi trường.

Ngược lại, Bạc 925 là một hợp kim tiêu chuẩn quốc tế, được tạo ra bằng cách pha 92.5% bạc với 7.5% kim loại khác (thường là đồng) (²). Việc “pha trộn” này giải quyết được điểm yếu cố hữu của bạc nguyên chất, tạo ra một vật liệu cứng hơn nhiều, đủ sức bền để các nghệ nhân kim hoàn có thể chế tác thành những món trang sức tinh xảo, phức tạp mà không sợ biến dạng. Trong thực tế, điều này có nghĩa là hầu hết các mẫu trang sức thời trang, hiện đại mà bạn thấy đều được làm từ Bạc 925 để đảm bảo độ bền và vẻ đẹp thẩm mỹ.

Nhận diện kẻ mạo danh: Các hợp kim giả bạc và rủi ro sức khỏe

Nỗi lo sợ lớn nhất khi mua sắm ở những nơi thiếu uy tín không phải là mua nhầm bạc ít tinh khiết, mà là trả tiền thật cho những hợp kim hoàn toàn không chứa bạc. Một trong những “kẻ mạo danh” phổ biến nhất là Bạc Đức (Nickel Silver), một hợp kim của đồng, niken và kẽm, hoàn toàn không chứa một chút bạc nào (⁴).

Tên gọi “bạc” ở đây chỉ đơn thuần mô tả màu sắc trắng bạc của hợp kim, một chiến lược đặt tên dễ gây hiểu lầm. Nguy hiểm hơn là các sản phẩm được gọi là “Bạc Tây Tạng”. Trong thực tế tại Việt Nam, đây là tên gọi chung cho các hợp kim rẻ tiền không theo một tiêu chuẩn nào, và chúng có nguy cơ chứa các kim loại nặng độc hại như Niken (gây dị ứng), Chì và Asen, có thể ngấm qua da và gây hại cho sức khỏe khi tiếp xúc lâu dài. Điều này biến việc mua phải hàng giả từ một tổn thất tài chính thành một mối nguy thực sự về an toàn sức khỏe.

Một hình thức làm giả phổ biến khác là hàng mạ bạc, với lõi kim loại rẻ tiền được phủ một lớp bạc rất mỏng bên ngoài. Lớp mạ này dễ dàng bị bong tróc, để lộ phần kim loại có màu khác hẳn bên dưới. Đây là hư hỏng vật lý, khác hoàn toàn với hiện tượng xỉn màu tự nhiên của bạc thật vốn chỉ là một lớp phủ trên bề mặt và có thể làm sạch được.

Quy trình 5 bước kiểm tra vàng tại chỗ trước khi trả tiền

Để tự bảo vệ mình, việc kiểm tra sản phẩm trước khi mua là tối quan trọng. Bạc là một kim loại nghịch từ (diamagnetic), có nghĩa là nó không bị nam châm hút (³). Đây là một trong những đặc tính vật lý cốt lõi giúp chúng ta loại trừ nhanh các loại hàng giả phổ biến nhất.

Kinh nghiệm tại các chợ ở Việt Nam cho thấy, một chiếc nam châm nhỏ nhưng mạnh (như nam châm đất hiếm) là công cụ cực kỳ hữu hiệu. Nếu món trang sức bị hút dính vào nam châm, bạn có thể khẳng định 100% nó có lõi làm từ sắt hoặc thép và chắc chắn là hàng giả. Tuy nhiên, việc không bị hút chỉ là một dấu hiệu tốt, vì các kim loại giả cao cấp hơn như đồng hay nhôm cũng không có từ tính. Do đó, cần kết hợp nhiều phương pháp để có kết luận chính xác nhất.

Hỏi – đáp nhanh

Kết luận

Trở thành một người tiêu dùng thông thái không đòi hỏi những công cụ phức tạp, mà bắt nguồn từ việc trang bị kiến thức nền tảng và một quy trình kiểm tra cẩn trọng. Việc phân biệt được các loại bạc thật, nhận diện những kẻ mạo danh nguy hiểm (⁴), và thực hành 5 bước kiểm tra đơn giản sẽ giúp bạn tự tin mua sắm, bảo vệ cả tài chính và sức khỏe của mình.